កំណើនប្រជាជនពិភពលោក​

សំណួរ​

១. តើកំណើនទាប់នៃប្រជាជនពិភពលោកនៅមុន​ឆ្នាំ ១៦៥០ បណ្ដាលមកពីមូលហេតុអ្វីខ្លះ ?

២. តើប្រជាជនពិភពលោកមានកំណើនដូចម្ដេច ចាប់ពីឆ្នាំ១៦៥០ ដល់ ១៩៥០ ? មូលហេតុអ្វី ?

៣. តើកំណើនប្រជាជនពិភពលោកមានដំណើរវិវត្តន៍ដូចម្ដេច ចាប់តាំងឆ្នាំ ១៩៥០ មក ?

៤. ដូចម្ដេចហៅថា អន្ដរភាពប្រជាសាស្រ្ដ ?

៥. តើរបបប្រជាសាស្រ្ដប្រពៃណីនិងប្រជាសាស្រ្ដទំនើប មានលក្ខណៈខុសគ្នាដូចម្ដេចខ្លះ ?

៦. តើវគ្គទាំងពីរនៃអន្ដរភាពប្រជាសាស្រ្ដមានលក្ខណៈដូច ឬ ខុសគ្នាយ៉ាងណាខ្លះ ?

៧. តើអ្នកយល់ថា ការមានតួនាទីច្រើនជាភ័ព្វសំណាងសម្រាប់គ្រួសារនីមួយៗដែរឬ ទេ ?

ចម្លើយ

១. កំណើនទាប់នៃប្រជាជនពិភពលោកនៅមុន​ឆ្នាំ ១៦៥០ បណ្ដាលមកពីមរណប្រមាណខ្ពស់ ពេលគឺកុមារចំនួន ១/៣ បានស្លាបើនៅក្នុងអាយុក្រោមមួយឆ្នាំ ហើយសង្ឃឹមរស់មានមិនលើសពី៣០ ឆ្នាំឡើយ ។

២. ប្រជាជនពិភពលោកមានកំណើន៖ យ៉ាងរហ័សចាប់ផ្ដើម ចាប់ពីឆ្នាំ១៦៥០ ដល់ ១៩៥០ ដោយសារ បដិរត្តន៍កសិកម្មអាចផ្គល់នូវចំណីអាហារដ៏ប្រសើរនិងបានបញ្ចប់គ្រោះទុរ្ភិក្សពីក្នុងប្រទេសទាំងនោះ ការរីកចម្រើនផ្នែកវិជ្ជាពេទ្យ និងអនាម័យ បានធ្វើឪ្យមរណប្រមាណថយចុះនៅសតវត្សទី ១៩ ។​ ការប្រើប្រាស់ទឹកស្អាត ប្រព័ន្ធលូបង្ហូរទឹកក្នុងក្រុង ។ ការសិក្សាអប់រំពីភាពស្អាត និងការចាប់វ៉ាក់សាំង បានរីកសាយ ពិសេសការប្រយុទ្ធ ប្រឆាំងជំងឺអុត ដ៏កាចសាហាវ ជាអំរែកមរណៈរាប់សតវត្សកន្លងមក ។
៣. កំណើនប្រជាជនពិភពលោកមានដំណើរវិវត្តន៍យ៉ាងខ្លាំងក្លា ដោយសារតំហយចុះយ៉ាងរហ៍សនៃមរណៈប្រមាណនៅកន្លែងផ្សេងៗ ទៀតនៃពិភពលោក ។

៤. អន្ដរភាពប្រជាសាស្រ្ដ​គឺជា ដំណើរឆ្លង់កាត់ពីរបបប្រជាសាស្រ្ដមួយដែលមានជាតិប្រមាណនិងមរណប្រមាណខ្ពស់ ទៅរបបប្រជាសាស្រ្ដមួយទៀត ដែលមានជាតិប្រមាណនិងមរណប្រមាណទាប ។​
៥. របបប្រជាសាស្រ្ដប្រពៃណីនិងប្រជាសាស្រ្ដទំនើប មានលក្ខណៈខុសគ្នាដូចជា​ ៖

ក. របបប្រពៃណី

• អត្រាកំណើនធម្មជាតិមានកម្រិតទាបព្រោះជាតិប្រមាណនិងមរណៈប្រមាណខ្ពស់ដូចគ្នា
• អត្រាជាតិប្រមាណខ្ពស់ ព្រោះនៅជំនាន់នោះគេមិនបានយល់ដឹងអ្វីទៅជាប្រមាណខ្ពស់ ហើយគូស្រករក៏បង្កើតកូនដោយចៃដន្យមិនមែនផែនការគ្រួសារ ហើយគូរស្រករក៏បង្កើតកូនដោយចៃដន្យមិនមែនតាមប្រាថ្នាឡើយ ។
• មរណប្រមាណខ្ពស់ព្រោះជំនាន់នោះ រស់នៅតាមបែបធម្មជាតិនិងមានជំងឺរាតត្បាត និង វេជ្ជសាស្រដមានកម្រិតទាប់

ខ. ទំនើប

• អន្ដរភាពសាស្រ្ដត្រូវបានបញ្ចប់នៅពេលដែលមានចំនួនប្រជាជនមានលំនឹង លទ្ធភាពបង្កកំណើតរបស់ស្រ្ដីទាប (ពីរនាក់ឬទាបជាងនេះ ) មរណប្រមាណលែងបន្ដថយចុះទៀត ។

៦. វគ្គទាំងពីរនៃអន្ដរជាតិភាពប្រជាសាស្រ្ដមានលក្ខណៈដូចជា ៖

លក្ខណៈដូច

• មរណៈប្រមាណស្រុតចុះ
• វេសាស្រ្ដកាន់តែជឿនលឿនខ្លាំងឡើង

លក្ខណៈខុស

 ក. វគ្គទី ១

• កំណើនធម្មជាតិខ្ពស់
• ជាតិប្រមាណខ្ពស់
• លទ្ធភាពបង្កកំណើនមានកម្រិតខ្ពស់ ( ៦-៨ សម្រាប់ស្រ្ដីម្នាក់)
• មរណៈប្រមាណចាប់ផ្ដើមថយចុះ ពិសេសមរណភាពកុមារ

ខ. វគ្គទី ២

• កំណើនធម្មជាតិមានល្បឿនយឺត
• ជាតិប្រមាណថយចុះស្របគ្នានឹងមរណៈប្រមាណនៅតែទាបដែលជាហេតុនាំឪ្យកំណើនធម្មជាតិមានល្បឿនយឺត
• អនុវត្តផែនការគ្រួសារ ។

៧. ខ្ញុំយល់ថាការមានកូនច្រើនមិនមែនជាភ័ណ្ឌសំណាងសម្រាប់គ្រួសារនីមួយៗនោះទេ ។