ក.  [math] lim_{xrightarrow 2rightarrow}(x+3) [/math] ខ. [math] lim_{xrightarrow – 1} (x^2+3x-2) [/math]  

គណនេយ្យគេបែងចែកជា៣ប្រភេទគឺ គណនេយ្យហិរញ្ញវត្ថុ គណនេយ្យគ្រប់គ្រង និងគណនេយ្យពន្ធដារ ។             ១- គណនេយ្យហិរញ្ញវត្ថុ (Financial Accounting) គណនេយ្យហិរញ្ញវត្ថុ គឺជាការផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើការរាយការណ៍ពីសកម្មភាពអាជីវកម្មទៅកាន់អ្នកខាងក្រៅ ឬអ្នកដែលពុំបានចូលរួមដោយផ្ទាល់ក្នុងប្រតិបត្តិការប្រចាំថ្ងៃរបស់អង្គភាពអាជីវកម្ម ។ របាយការណ៍នេះជាទូទៅ គឺជារបាយការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុ ដែលរួមមាន តារាងតុល្យការ របាយការណ៍លទ្ធផល របាយការណ៍លំហូរសាច់ប្រាក់ និងរបាយការណ៍ទ្រព្យម្ចាស់ ។             ២- គណនេយ្យគ្រប់គ្រង (Management Accounting) គណនេយ្យគ្រប់គ្រង គឺត្រូវបានផ្តោតសំខាន់ជាមួយនឹងការផ្តល់នូវព័ត៌មានជាសម្ងាត់ សម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ខាងក្នុងក្រុមហ៊ុនដូចជា អ្នកគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុន និងប្រធានប្រតិបត្តិការរបស់ក្រុមហ៊ុន ឬអ្នកគ្រប់គ្រងដទៃទៀ ។ គណនេយ្យគ្រប់គ្រង អាចផ្ទុយពីគណនេយ្យហិរញ្ញវត្ថុ ពីព្រោះវាបានផ្តល់ព័ត៌មានទៅដល់ម្ចាស់បំណុល និងអ្នកប្រើប្រាស់ខាងក្រៅផ្សេងទៀត ។ គណនេយ្យគ្រប់គ្រង វាបានផ្តល់នូវព័ត៌មានដល់អ្នកសម្រេចចិត្តខាងក្នុងក្រុមហ៊ុនក្នុងការសម្រេចគោលដៅប្រាក់ចំនេញរបស់អង្គភាព ដូចជាព័ត៌មានអំពីការធ្វើហិរញ្ញប្បទានវិនិយោគនិងសកម្មភាពប្រតិបត្តិការផ្សេងៗ ។             ៣- គណនេយ្យពន្ធដារ ...

ណនេយ្យ នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ព័ត៌មាន​ហិរញ្ញវត្ថុ គេ​បាន​ឲ្យ​និយម​ន័យ​របស់​គណនេយ្យ​ជា​ច្រើន​ដូចជា៖ គណនេយ្យ​ គឺ​ជា​ប្រព័ន្ធ​មួយ​ដែល​កំណត់​អត្ត​សញ្ញាណ​កម្ម​ (Identifying) កត់​ត្រា (Recording) ផ្ដល់​ដំណឹង (Reporting) ពត៌មាន​ដែល​ទាក់​ទង អាច​ជឿ​ទុក​ចិត្ត​បាន អាច​ប្រៀប​ធៀប​បាន ដើម្បី​ជួយ​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​បង្កើត​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​ដ៏​ល្អ​ប្រសើរ​មួយ ។ គណនេយ្យ​ គឺ​ជា​ដំណើរ​ការ​នៃ​ការ​កំណត់​អត្ត​សញ្ញាណ​កម្ម ការ​វាស់​វែង (Measuring) និង​ការ​ផ្ដល់​នូវ​ទំនាក់​ទំនងពត៌មាន​សេដ្ឋ​កិច្ច ដើម្បី​អាច​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ព័ត៌មាន​ទាំង​អស់ ធ្វើ​ការ​វិនិច្ឆ័យ និង​ធ្វើ​ការ​សម្រេច​ចិត្តប្រកប​ដោយ​ព័ត៌មាន​ច្បាស់​លាស់ ។ ព័ត៌មាន​ទាំង​នោះ​មាន​លក្ខណៈ​ជា​ហិរញ្ញ​វត្ថុ មានន័យ​ថា​ត្រូវ​បាន​គេ​បង្ហាញ​ជា​លក្ខណៈ​សាច់​ប្រាក់ ។ ពោល គណនេយ្យ​ គឺ​ជា​ដំណើរ​ការ​នៃ​ការ​វាស់​វែង និង​ផ្ដល់​នូវ​ទំនាក់​ទំនង​ព័ត៌​មាន​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ប្រាស់​ ដើម្បី​រាយ​ការពី​សកម្មភាព​ទាំង​អស់​នៅ​ក្នុង​អង្គភាព​អាជីវកម្ម​នានា ...

គេធ្វើការកែតម្រូវទៅល់អន្តរការណ៍ទាំងឡាយណាដែលមានទំនាក់ទំនងទៅនឹងគណនី ប្រភេទចំណូលឬប្រភេទចំណាយដែលកើតឡើងច្រើនជាងមួយការិយបរិច្ឆេទ (ការកែតម្រូវអាចប្រើទិន្នាប្បវត្តទូទៅដើម្បីកត់ត្រាជាទម្រង់ទិន្នាប្បវត្តទូទៅ) ។ ការកែតម្រូវចែកចេញជា៤ប្រភេទដូចខាងក្រោម ៖ ១- ការកែតម្រូវដើម្បីបែងចែកតម្លៃដែលបានកត់ គេចែកចេញជាពីរករណី ៖ ចំពោះទ្រព្យមានរំលស់ គេធ្វើការកែតម្រូវដោយយកគណនី២ទ្វេភាគគ្នាជានិច្ចគឺ គណនីចំណាយរំលស់ កត់ត្រាខាងឥណពន្ធ និងគណនីរំលស់បន្ថែមកត់ត្រាខាងឥណទាន ចំណែកឯទឹកប្រាក់បានមកពីការគណនាសម្រាប់កាលបរិច្ឆេទនីមួយៗ ដោយប្រើវិធីសាស្រ្ត Straight line method ។ ​ចំពោះទ្រព្យមិនគិតរំលស់ ចំពោះទ្រព្យប្រភេទនេះគេធ្វើការកែតម្រូវដោយយកគណនី២ទ្វេភាគគ្នាជានិច្ច គឺគណនីប្រភេទទ្រព្យកត់ត្រាខាងឥណទាន និងគណនីប្រភេទចំណាយកត់ត្រាខាង ឥណពន្ធ ចំណែកឯទឹកប្រាក់ដែលទ្រព្យនោះបានប្រើប្រាស់រួចហើយនៅក្នុងកាលបរិច្ឆេទនោះ ។ ២- កត់ដើម្បីបែងចែកចំណូលមិនទាន់សម្រេច ចំពោះការកែតម្រូវប្រភេទនេះគេត្រូវយកគណនី២ទ្វេភាគគ្នា គឺគណនីចំណូលមិនទាន់សម្រេចកត់ត្រាខាងឥណពន្ធ និងគណនីចំណូលសម្រេចកត់ត្រាខាងឥណទាន ចំណែកឯទឹកប្រាក់ត្រូវកត់ត្រាគឺជាទឹកប្រាក់ដែលក្នុងកាលបរិច្ឆេទនោះបានក្លាយមកជាចំណូលសម្រេច ពីចំណូលមិនទាន់សម្រេច ។ ៣- កត់ចូលដើម្បីកត់ត្រាចំណាយដែលមិនទាន់បានកត់ ការកែតម្រូវប្រភេទនេះគេត្រូវយកគណនី ២ ទ្វេភាគគ្នា គឺគណនីប្រភេទចំណាយកត់ត្រាខាងឥណពន្ធ និងគណនីប្រភេទបំណុលកត់ត្រាខាងឥណទានចំណែកឯទឹកប្រាក់ ដែលត្រូវកត់ត្រាគឺជាទឹកប្រាក់ដែលក្នុងកាលបរិច្ឆេទនោះបានក្លាយទៅជាចំណាយ ប៉ុន្តែមិនទាន់បានបង់លុយឲ្យគេ ។ ៤- ...

ដំណើរការ នៃការបិទបញ្ជី គឺជាការរៀបចំបញ្ចប់នូវប្រតិបត្តិការណ៍របស់គណនី ។ គណនីដែលត្រូវបិទមានដូចជា គណនីចំណូល ចំណាយ តម្លៃសង្ខេប និងការដកសាច់ប្រាក់ ។ គេចែកជាដំណាក់ការ​​ នៃការបិទបញ្ជីជាបួនគឺ ៖ បិទគណនីចំណូល ដោយផ្ទេរទិន្នន័យ ចូលទៅក្នុងគណនីកម្រៃសង្ខេប បិទគណនីចំណាយ ដោយផ្ទេរទិន្នន័យចូលទៅក្នុងគណនីកម្រៃសង្ខេប បិទគណនីកម្រៃសង្ខេប ដោយផ្ទេរទិន្នន័យចូលទៅក្នុងគណនីមូលធនម្ចាស់ បិទគណនីដកសាច់ប្រាក់ ដោយផ្ទេរទិន្នន័យចូលទៅក្នុងគណនីមូលធនម្ចាស់។

លក្ខណៈខុសគ្នារវាងទិន្នានុប្បវត្តិ (Journal) និងសៀវភៅធំ (Ledger) គឺ ៖ ទិន្នានុប្បវត្តិ (Journal) មាន ៖ ឈ្មោះគណនី និងការពន្យល់ មានលេខសម្គាល់គណនី មានទំព័រ មានវិធីសាស្រ្តក្នុងការកត់ត្រា ប្រតិបត្តិការ សៀវភៅធំ (Ledger) មាន ៖ ឈ្មោះគណនីនៅខាងលើ យកលេខសម្គាល់មកដាក់ក្នុងសៀវភៅធំ (នៅខាងលើ) មានតែការពិពណ៌នា មានសមតុល្យ​  ។

សៀវភៅធំ ជាប​ញ្ជី ឬសៀវភៅដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីធ្វើការកត់ត្រាគណនីមួយៗរបស់គណនេយ្យ ។ សៀវភៅធំ មិនមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញដូចជាទិន្នានុប្បវត្តិនោះទេ ព្រោះវាបង្ហាញតែគណនីមួយប៉ុណ្ណោះ ។ សៀវភៅធំនេះ មានត្រូវបានគេកត់ត្រាជាពីររបៀបគឺ កត់ត្រាដាក់ចូលទៅក្នុងគណនីអក្សរធី និងតារាងរបស់សៀវភៅធំ ។

ទិន្នានុប្បវត្តិ (General Ledger) គឺជាបញ្ជី ឬសៀវភៅដែលត្រូវបានគេបង្កើតឡើង ដើម្បីធ្វើការកត់ត្រានូវរាល់ប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុរបស់អង្គភាពអាជីវកម្ម ។ ទិន្នានុប្បវត្តិអាចត្រូវបានកត់ត្រាជាពីររបៀបគឺ ការកត់ត្រាតាមការរាយការណ៍ និងកត់ត្រាតាមតារាង ។ ទិន្នានុប្បវត្តិធ្វើឲ្យមានការកត់ត្រាតាមលំដាប់នៃពេលវេលាដែលបានកើតឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ។ ទិន្នានុប្បវត្តិ មានលក្ខណៈងាយស្រួលនៅក្នុងការកត់ត្រាជាងការកត់ត្រាតាមគណនីអក្សរធី ។ ទិន្ននុប្បវត្តិ ជាបញ្ជីដំបូងសម្រាប់ការកត់ត្រាដែលមិនអាចខ្វះបាន ។ ពេលខ្លះវាត្រូវបានគេហៅថា (បញ្ជីដើម) ទៀតផង ។ បញ្ជីនេះ ត្រូវបានកត់ត្រាដើម្បីធ្វើការកំណត់ បែងចែក និងបញ្ជូនទិន្នន័យចូលទៅក្នុងសៀវភៅ (General Ledger) ។

ប្រភេទគណនី (Type of Accounts) គឺមកពីពាក្យគៈណៈនីបា. (ន) ការរាប់, បញ្ជីឬតារាងគិតគូរប្រាក់ចំណូលចំណាយ ។ បើទោះបីជាក្រុមហ៊ុន មានគណនីជាច្រើនក្តី ក៏គណនីទាំងនោះ ត្រូវបានគេចាត់ទុកចែកចេញជាប្រាំមួយគណនីធំៗតែប៉ុណ្ណោះ ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតគណនី គឺជាតារាងឬបញ្ជីសម្រាប់កត់ត្រាសម្គាល់ប្រតិបត្តិការហិរញ្ញាវត្ថុនូវប្រភេទទ្រព្យសម្បត្តិ បំណុល ចំណូល ចំណាយ ។ ល ។ គណនីមានប្រាំមួយប្រភេទធំៗគឺគណនីទ្រព្យសម្បត្តិ (Asset Account) គណនីបំណុល (Liability Account) គណនីមូលធនម្ចាស់ (Owner’s Equity Account) គណនីចំណូល  (Revenue Account) គណនីចំណាយ (Expense Account) និងគណនីបដិភាគ (Contra ...