ប្រព័ន្ធផលិតស្រូវអាចមានលក្ខណះខុសប្លែកគ្នាទៅតាមតំបន់ទីតាំងភូមិសាស្ត្រ របបទឹក រដូវដាំដុះ និងកម្រិតត្រួតពិនិត្យផ្សេងៗ។ ដូចនេះគេអាចចែកប្រព័ន្ធផលិតស្រូវដូចតទៅ ៖ ស្រូវវស្សា ៖ ត្រូវបានគេដាំនៅទូទាំងប្រទេសចាប់ពីខែឧសភា ដល់ខែតុលា។ ទំហំដីប្រែប្រួលទៅតាមដង់ស៊ីតេប្រជាជនគឺ ១ហិចតានៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ និងតិចជាង៥ហិចតានៅខេត្តបាត់ដំបង រីឯទិន្នផលក៏ប្រែប្រួលទៅតាមតំបន់ដែរ។ ខេត្តដែលផ្ដល់ស្រូវច្រើនជាងគេគឺខេត្តបាត់ដំបង ពោធិ៍សាត់ កំពង់ឆ្នាំង តាកែវ សៀមរាប កំពង់ធំ ព្រៃវែង និងស្វាយរៀង។ ស្រូវប្រាំង ៖ គេធ្វើនៅតំបន់ក្បែរមាត់បឹង ទន្លេ ស្ទឹង ព្រែក ដោយវិធីស្ទូង និងបាចទឹកបញ្ចូល នៅរដូវទឹកស្រក។ ខេត្តដែលធ្វើស្រូវប្រាំងសំខាន់ៗមាន តាកែវ ព្រៃវែង និង កណ្ដាល។ ស្រូវប្រាំងទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ជាងស្រូវវស្សា តែទាមទារឲ្យមានការថែទាំជាប្រចាំ។ ស្រូវឡើងទឹក ៖ តំបន់ស្រូវឡើងទឹកសំខាន់ៗស្ថិតនៅជុំវិញបឹងទន្លេសាប និងកំហូងនានាតាមបណ្ដោយទន្លេមេគង្គក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ព្រៃវែង ...
សួរស៊ីអិនអេស Latest Questions
ប្រឈមមុខទល់នឹងវិបត្តិកូវីដ១៩ ប្រទេសភាគច្រើនលើពិភពលោក ជាពិសេសប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ត្រូវប្រឈមហានិភ័យ គ្មានលទ្ធភាពសងបំណុលសាធារណៈរបស់ខ្លួន។ តើប្រទេសណាខ្លះអាច ត្រូវបានលើកជាឧទាហរណ៍? តើកម្រិតបំណុលសកលបច្ចុប្បន្នមានទំហំធំប៉ុនណា? ហើយ ថាតើស្ថាប័នអន្តរជាតិធំៗអាចធ្វើអ្វីបានខ្លះ ដើម្បីជួយប្រទេសទាំងនោះ? ពិភពលោកបច្ចុប្បន្ន កំពុងប្រឈមជាមួយ ហានិភ័យគ្មានលទ្ធភាពសងបំណុលសាធារណៈរបស់ខ្លួន នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលនៃបណ្ដាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ចាំបាច់ត្រូវការចំណាយថវិកាយ៉ាងច្រើន ដើម្បីរក្សាសុខភាពរបស់ប្រជាជនខ្លួន ប្រឈមមុខទល់នឹងវិបត្តិកូវីដ១៩ (Covid-19)។ ប្រសិនបើគ្មានលក្ខខណ្ឌនៃការចរចាពន្យារពេលសងបំណុលណាមួយកើតឡើង វិបត្តិកូវីដ១៩ នឹងអាចរុញច្រានឱ្យមាន ហានិភ័យគ្មានលទ្ធភាពសងបំណុលសាធារណៈ រហូតដល់អាចគ្រប់គ្រងលែងបាន ជាពិសេស សម្រាប់បណ្ដាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ និងប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើន។ បើសិនជារឿងនេះអាចកើតឡើងមែននោះ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សាកលលោក ក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិសុខភាពសកល អាចទទួលបរាជ័យ ខណៈការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចបច្ចុប្បន្ន អាចនឹងរុញច្រានឱ្យមានវិបត្តិយូរអង្វែង។ ទាំងប្រទេសជឿនលឿន និងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ សុទ្ធតែត្រូវប្រឈមនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ដែលគ្មាននរណាអាចរំពឹងទុកនេះ ដោយសារសកម្មភាពអាជីវកម្មបានបិតទ្វារ ហើយបុគ្គលិកការងារបានបាត់បង់ចំណូលរបស់ខ្លួន។ ក៏ប៉ុន្តែ វិបត្តិកូវីដ១៩ ទំនងបង្កើតបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរ សម្រាប់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ជាឧទាហរណ៍ ករណីប្រទេស ...
នៅក្នុងទ្រឹស្ដីសេដ្ឋកិច្ច ចង្វាក់នៃការផ្គត់ផ្គង់ (supply chain ឬ les chaines logistiques) សំដៅដល់ ប្រព័ន្ធនៃអង្គភាព កម្លាំងពលកម្ម សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច ព័ត៌មាន និងប្រភពធនធាន ដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការផ្គត់ផ្គង់ទំនិញ និងសេវាកម្ម ទៅឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់។ រីឯ សកម្មភាពចង្វាក់ផលិតកម្ម (production) ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការបំប្លែង ធនធានធម្មជាតិ វត្ថុធាតុដើម និងធាតុផ្សំផលិតផ្សេងៗ ដើម្បីផលិតឱ្យក្លាយជាផលិតសម្រច។ ជាឧទាហរណ៍សាមញ្ញ ដើម្បីផលិតបានជា ទូរសព្ទ iPhone មួយគ្រឿង គេត្រូវនាំចូលវត្ថុធាតុដើមពីគ្រប់ទិសទីពាសពេញពិភពលោក ដូចជាពីកូរ៉េខាងត្បូង អាល្លឺម៉ង់ បារាំង ជប៉ុន ហើយត្រូវដំឡើងក្នុងប្រទេសចិន។អំឡុងកន្លះសតវត្សរ៍ចុងក្រោយ ដោយសារពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ និងរលកនៃសកលភាវូបនីយកម្ម, ចង្វាក់នៃការផ្គត់ផ្គង់សកល បានកើនឡើងក្នុងកម្រិតមួយដែលមិនធ្លាប់មាន។ ...
មេរោគ Covid-19 បានបន្តរាតត្បាតបណ្ដាប្រទេសនានាលើពិភពលោក តាំងពីចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩។ វិបត្តិនេះ បានបង្កជាផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង លើចង្វាក់នៃការផ្គត់ផ្គង់ សកម្មភាពនៃផលិតកម្មសកល និងសកលភាវូបនីយកម្មទាំងមូល។តើវិបត្តិជម្ងឺរាតត្បាតដ៏កាចសាហាវមួយនេះអាចឱ្យគេចោទសួរលើការអនុវត្តនៃសកលភាវូបនីយកម្មដែរឬយ៉ាងណា?នៅក្នុងទ្រឹស្ដីសេដ្ឋកិច្ច ចង្វាក់នៃការផ្គត់ផ្គង់ (supply chain ឬ les chaines logistiques) សំដៅដល់ ប្រព័ន្ធនៃអង្គភាព កម្លាំងពលកម្ម សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច ព័ត៌មាន និងប្រភពធនធាន ដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការផ្គត់ផ្គង់ទំនិញ និងសេវាកម្ម ទៅឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់។ រីឯ សកម្មភាពចង្វាក់ផលិតកម្ម (production) ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការបំប្លែង ធនធានធម្មជាតិ វត្ថុធាតុដើម និងធាតុផ្សំផលិតផ្សេងៗ ដើម្បីផលិតឱ្យក្លាយជាផលិតសម្រច។ ជាឧទាហរណ៍សាមញ្ញ ដើម្បីផលិតបានជា ទូរសព្ទ iPhone មួយគ្រឿង គេត្រូវនាំចូលវត្ថុធាតុដើមពីគ្រប់ទិសទីពាសពេញពិភពលោក ...
កញ្ចប់បញ្ញើ ដោយបេសកម្មកុងស៊ុលឬការទូតបរទេសឬគណៈប្រតិភូផ្លូវការនៃរដ្ឋាភិបាលបរទេស ប្រៃសណីយ៍បត្រនិងលិខិតដែលមានតែសារផ្ទាល់ខ្លួនអក្សរសាស្រ្តសម្រាប់មនុស្សពិការភ្នែក ឯកសារបោះពុម្ពដែលមិនមែនកម្មវត្ថុ នៃការជាប់ពន្ធ កញ្ចប់ប្រៃសនី៍ដែលដឹកជញ្ជូនឆ្លងកាត់ជាអន្តរជាតិ ។
ទំនិញទាំងឡាយត្រូវបង្ហាញដល់មន្ត្រីគយមុននឹងដាក់ទំនិញចូល ត្រូវតម្ភល់ប្រទិវេទន៍បំព្រួញដែលមានចុះហត្ថលេខាដោយប្រតិបត្តិការទីកន្លែងសន្និធិគយបណ្តោះអាសន្នមុននិងដាក់ទំនិញចូល ប្រតិវេទន៍គយដែលនឹងត្រូវកំណត់ដោយមាន៖ លេខនិងកាលបរិច្ឆេទចុះបញ្ជីកា បរិមាណប្រភេទសញ្ញា និងលេខភណ្ធិកា បរិយាយមុខទំនិញ ទម្ងន់ទាំងសម្បក នាមរបស់អ្នកនាំចេញឬអ្នកនាំចូល ប្រទេសផ្តត់ផ្គង់ឬនាំចេញនិងប្រភេទនាំចូល របៀបនិងមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូន ឯកសារយោងដែលចង្អុលបង្ហាញអំពីប្រភេទលេខ កាលបរិច្ឆេទនៃឯកសារដឹកជញ្ជូននាពេលនាំចូលឬឯកសារផ្សេងទៀតនាពេលនាំចូល។ច្បាប់ចម្លងនៃឯកសារទាំងនេះត្រូវភ្ជាប់មកជាមួយប្រតិវេទន៍បំព្រួញនៅពេលបង្ហាញជូនមន្ត្រីគយ។
នីតិវិធីគ្រប់គ្រងទំនិញក្នុងភណ្ឌាគារគយមានដែនគឺ ៖ ទំនិញអាចរក្សាទុកក្នុងភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់ រហូតដល់រយៈពេលពីរ (២) ឆ្នាំគិតពីថ្ងៃចុះ បញ្ជិកាប្រតិវេទន៍គយ ។ ប្រសិនបើទំនិញស្ថិតក្នុងសភាពល្អ រយៈពេលកំណត់នេះអាចត្រូវបានពន្យារហូតដល់ដប់ពីរ (១២) ខែដោយរដ្ឋបាលគយ តាមការស្នើសុំរបស់ប្រតិបត្តិករភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់ ។ ទំនិញដែលស្ថិតក្នុងភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់អាចត្រូវបានលក់ឬផ្ទេរ ។ អ្នកនាំចូលឬម្ចាស់ទំនិញត្រូវជូនដំណឹងជាលាលក្ខណ៍អក្សរដល់រដ្ឋបាលគយពីការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិនេះ ។ ទំនិញដែលស្ថិតក្នុងភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់អាចត្រូវបានផ្ទេរទៅភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់មួយទៀត ក្រោមការត្រួតពិនិត្យគយ ។ សំណុំឯកសារពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្ទេរទំនិញនេះត្រូវដាក់ជូនរដ្ឋបាលគយ ។ ទំនិញដែលយកចេញពីភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់សម្រាប់នាំចេញ ត្រូវជាកម្មវត្ថុនៃការតម្កល់ប្រតិវេទន៍គយនាំចេញ ហើយពុំត្រូវជាប់ពន្ធអាករនាំចូល ឬនាំចេញទេ លើកលែងតែទំនិញក្នុងស្រុកដែលអាចជាប់អាករនាំចេញ ។ ទំនិញដែលយកចេញពីភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់ សម្រាប់ដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុកត្រូវជាប់ពន្ធ និងអាករតាមអត្រាពន្ធ និងអាករជាធរមាននៃថ្ងៃចុះបញ្ជិកាប្រតិវេទន៍គយ ដើម្បីយកទំនិញចេញពីភណ្ឌាគារ ។ ម្ចាស់ទំនិញក្នុងភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់ អាចត្រូវបានអនុញ្ញាតដោយរដ្ឋបាលគយ ដើម្បីពិនិត្យមើលទំនិញដកគម្រូទំនិញនិងធ្វើប្រតិបត្តិការចាំបាច់នានា ក្នុងគោលបំណងថែរក្សាទំនិញ ទាំងនោះដោយមិនផ្លាស់ប្តូរលក្ខណៈសំខាន់នៃទំនិញនេះ រួមមានការបាញ់ថ្នាំសម្លាប់សត្ថល្អិត ការសម្ងួត ការសម្អាត ការសាកល្បង ...
ទំនិញដែលត្រូវបានលើកលែងជាភាគនូវពន្ធ និងអាករនាំចូលមានដូចជា ៖ ទំនិញ និងសម្ភារដែលត្រូវបានលើកលែងជាភាគនូពន្ធ និងអាករនាំចូលក្រោមបញ្ញត្តិនៃច្បាប់ណាមួយជាធរមាន ពូជដំណាំ និងពូជសត្វសម្រាប់កសិកម្ម ទំនិញដែលនឹងត្រូវទទួលការជួសជុល ការកែច្នៃ ឬពិសោធន៍ ទំនិញដែលបាននាំចូលវិញតាមសភាពដើម ទំនិញដែលនាំចូលដោយរដ្ឋាភិបាលដើម្បីជាប្រយោជន៍សាធារណៈ និងទំនិញនាំចូលសម្រាប់របបប្រវេសន៍កាលិក ទំនិញផ្សេងទៀតតាមការសម្រេចរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បុគ្គលដែលនាំចូលទំនិញក្រោបញ្ញត្តិនៃប្រការនេះត្រូវផ្តល់នូវឯកសារជាភស្តុតាងដល់រដ្ឋបាលគយថា ទំនិញមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ទទួលបានការលើកលែងជាភាគនូវពន្ធ និងអាករ ។
នីតិវិធីគ្រប់គ្រងទំនិញក្នុងភណ្ឌាគារគយមានដែនគឺ ៖ ទំនិញអាចរក្សាទុកក្នុងភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់ រហូតដល់រយៈពេលពីរ (២) ឆ្នាំគិតពីថ្ងៃចុះ បញ្ជិកាប្រតិវេទន៍គយ ។ ប្រសិនបើទំនិញស្ថិតក្នុងសភាពល្អ រយៈពេលកំណត់នេះអាចត្រូវបានពន្យារហូតដល់ដប់ពីរ (១២) ខែដោយរដ្ឋបាលគយ តាមការស្នើសុំរបស់ប្រតិបត្តិករភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់ ។ ទំនិញដែលស្ថិតក្នុងភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់អាចត្រូវបានលក់ឬផ្ទេរ ។ អ្នកនាំចូលឬម្ចាស់ទំនិញត្រូវជូនដំណឹងជាលាលក្ខណ៍អក្សរដល់រដ្ឋបាលគយពីការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិនេះ ។ ទំនិញដែលស្ថិតក្នុងភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់អាចត្រូវបានផ្ទេរទៅភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់មួយទៀត ក្រោមការត្រួតពិនិត្យគយ ។ សំណុំឯកសារពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្ទេរទំនិញនេះត្រូវដាក់ជូនរដ្ឋបាលគយ ។ ទំនិញដែលយកចេញពីភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់សម្រាប់នាំចេញ ត្រូវជាកម្មវត្ថុនៃការតម្កល់ប្រតិវេទន៍គយនាំចេញ ហើយពុំត្រូវជាប់ពន្ធអាករនាំចូល ឬនាំចេញទេ លើកលែងតែទំនិញក្នុងស្រុកដែលអាចជាប់អាករនាំចេញ ។ ទំនិញដែលយកចេញពីភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់ សម្រាប់ដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុកត្រូវជាប់ពន្ធ និងអាករតាមអត្រាពន្ធ និងអាករជាធរមាននៃថ្ងៃចុះបញ្ជិកាប្រតិវេទន៍គយ ដើម្បីយកទំនិញចេញពីភណ្ឌាគារ ។ ម្ចាស់ទំនិញក្នុងភណ្ឌាគារគយមានដែនកំណត់ អាចត្រូវបានអនុញ្ញាតដោយរដ្ឋបាលគយ ដើម្បីពិនិត្យមើលទំនិញដកគម្រូទំនិញនិងធ្វើប្រតិបត្តិការចាំបាច់នានា ក្នុងគោលបំណងថែរក្សាទំនិញ ទាំងនោះដោយមិនផ្លាស់ប្តូរលក្ខណៈសំខាន់នៃទំនិញនេះ រួមមានការបាញ់ថ្នាំសម្លាប់សត្ថល្អិត ការសម្ងួត ការសម្អាត ការសាកល្បង ...
វិធានបញ្ជាក់ជាមុន ត្រូវបានបង្កើតនិងដាក់ឲ្យអនុវត្តនៅកម្ពុជានាថ្ងៃទី០៤ ខែមករា ឆ្នា២០១៣ ក្នុងគោលបំណងដើម្បីលើកកម្ពស់កិច្ចសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម និងដើម្បីធានាថាប្រតិវេទន៍គយត្រូវបានប្រកាសត្រឹមត្រូវស្របតាមបញ្ញត្តិនៃច្បាប់ស្តីពីគយជាធរមាន ។ វិធានបញ្ជាក់ជាមុន គឺជាសេចក្តីសម្រេចជាលាយលក្ខណ៍អក្សរដែលចេញដោយ អគរ ស្តីពី (ក) ចំណាត់ថ្នាក់ទំនិញតាមតារាងពន្ធគយ (ខ) ការបកស្រាយនិងការអនុវត្តច្បាប់និងបទប្បញ្ញត្តិពាក់ព័ន្ធនឹងការកំណត់តម្លៃគិតពន្ធគយនៃទំនិញ ឬ(គ) ដើមកំណើតទំនិញ ដែលនឹងត្រូវនាំចូលឲ្យទៅបុគ្គលណាមួយនៅពេលមានការស្នើសុំ ។ វិធានបញ្ជាក់ជាមុន នឹងមានលក្ខណៈគតិយុត្តិចំពោះអាជ្ញាធរគយ ចាប់ពីថ្ងៃវិធាននេះចូលជាធរមាន ។
English 
ភាសាខ្មែរ